Norblin wykonał dziesięć wizerunków własnych – malarskich, rysunkowych i graficznych. Najwcześniejsze pochodzą z pierwszych lat pobytu w Polsce i ukazują artystę w wieku około trzydziestu lat. Najstarsze powstały u schyłku jego życia, po powrocie do Francji. Wszystkie pozwalają śledzić zmiany zachodzące w fizjonomii Norblina, który wnikliwie analizował swój wygląd, nie poddając wizerunków stylizacji i idealizacji. Dwie akwafortowe podobizny artysty stanowią ważny element tego szczególnie cennego i interesującego fragmentu jego oeuvre, jakim są autoportrety.
Portret własny artysty jest najstarszym datowanym wizerunkiem Norblina. Wykonany w cztery lata po przyjeździe do Polski, przedstawia go jako malarza, trzymającego w dłoniach paletę i pędzle. W skromnym wizerunku umieszczonym na neutralnym tle uwagę zwraca przede wszystkim skupiony wyraz twarzy i bystre, badawcze spojrzenie spoglądającego na widza mężczyzny. Niezwykle interesująca jest przemalowana własnoręcznie przez artystę odbitka drugiego stanu kompozycji. Dodając czapkę obszytą futrem z białym piórem przechylonym do tyłu i czyniąc swój strój bogatszym, zdradza on fascynację Rembrandtem, w tym przypadku zwłaszcza jego autoportretami.
Na drugiej rycinie Norblin przedstawił siebie jako grafika. Portret własny przed ekranem jest niezwykle sugestywny i bardzo emocjonalny. Pokazuje artystę w jego warsztacie – ciemnym wnętrzu wypełnionym przyborami wykorzystywanymi przez grafików przy pracy: pulpitem, ekranem, cylindrycznym naczyniem z rylcami. Młody wiek Norblina spoglądającego na widza pozwala przypuszczać, że autoportret powstał w podobnym okresie co Portret własny artysty. Zastosowanie w kompozycji światła, jako środka ekspresji, mocno rozjaśniającego lewą stronę twarzy i pogrążającego pozostałą część kompozycji w mroku, po raz kolejny wskazuje na nawiązanie do twórczości Rembrandta.
Portret własny przed ekranem
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 13,7 x 14,8 cm
Katalogi: Hillemacher 1; Smolik 65; Franke 1
Cztery stany
Portret własny artysty
Sygnowana i datowana u góry po lewej: Norblin fecit 1778
Akwaforta, sucha igła, 15,6 x 10,7 cm
Katalogi: Hillemacher 2; Smolik 12; Franke 2
Trzy stany
Pejzaże
Norblin wykonał zaledwie pięć rycin przedstawiających pejzaże. Niewielkich rozmiarów akwaforty, z których trzy datowane są na koniec lat 70. XVIII w., to widoki wiejskie. Na pierwszy rzut oka wydają się być bogate w swojskie elementy: chaty kryte strzechą, studnie z żurawiami, rozłożyste połacie pól i wysokie topole na horyzoncie. Jednak już Zygmunt Batowski zauważył, że Norblin nie przedstawiał konkretnych miejsc. Pejzaże artysty nie są typowymi widokami wsi polskiej, a obrazami kompilowanymi z różnych elementów, które artysta podpatrzył w twórczości Rembrandta i czołowego przedstawiciela osiemnastowiecznego rembrandtyzmu europejskiego – Christiana Wilhelma Ernsta Dietricha (1712-1774). Dla żadnej z rycin nie można jednak wskazać konkretnego wzorca. Mimo narzucającego się stylistycznego podobieństwa, przejawiającego się zarówno w charakterystycznym operowaniu kreską, rozplanowaniu kompozycji i specyficznym nastroju, prace te pozostają przejawem twórczej inwencji.
Wieś
Sygnowana i datowana w górnym lewym rogu: Norblin fecit [...] 1778
Akwaforta, sucha igła, 6,4 x 11,3 cm
Katalogi: Hillemacher 37, Smolik 14, Franke 40
Pięć stanów
Chłopska zagroda
Sygnowana i datowana w górnym lewym rogu: Norblin fecit 1777
Akwaforta, sucha igła, 4,5 x 8,8 cm
Katalogi: Hillemacher 38, Smolik 8, Franke 41
Dwa stany
Droga wiejska
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 2,9 x 7,4 cm
Katalogi: Hillemacher 39, Smolik 82, Franke 42
Dwa stany
Łan zboża
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, sucha igła, 2,3 x 8,9 cm
Katalogi: Hillemacher 40, Smolik 83, Franke 43
Trzy stany
Droga pod skałą
Sygnowana i datowana u góry: N. f. 1779
Akwaforta, 3,4 x 1,9 cm
Katalogi: Hillemacher 41, Smolik 25, Franke 44
Sceny biblijne
Tematyka biblijna, pozostająca nieco na marginesie głównych zainteresowań Norblina, pojawiła się w jego twórczości graficznej pod wpływem dzieł religijnych Rembrandta. Artysta stworzył siedem kompozycji ilustrujących sceny ze Starego i Nowego Testamentu. Część z nich dość wiernie powtarza Rembrandtowskie wzorce. Niedatowana rycina Ecce homo oparta została na sztychu Chrystus przed Piłatem wykonanym w latach 1635-1636 wspólnie przez Mistrza z Amsterdamui zatrudnionego w jego warsztacie grafika Jana van Vlieta. Grafika Zuzanna i starcy powtarza kompozycję znanego jedynie z reprodukcji (przechowywanej w Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie w Hadze) obrazu olejnego autorstwa nieznanego z nazwiska, osiemnastowiecznego rembrandtysty. Natomiast akwaforta Norblina Kazanie św. Jana Chrzciciela z 1808 r., wzorowana była na przedstawieniu o tym samym tytule, namalowanym przez Rembrandta i przechowywanym obecnie w Gemäldegaleriew Berlinie. Scena Kazania, nad którą Norblin pracował wiele lat, przygotowując liczne szkice i studia fragmentów kompozycji, nigdy nie została ukończona. Mimo to podobieństwo do pierwowzoru było na tyle duże, że po śmierci artysty wykonane przez marszandów odbitki z usuniętą pierwotną sygnaturą i dodanym podpisem Rembrandta sprzedawane były jako dzieła Holendra.
Mimo wszelkich podobieństw, Norblin nie był biernym kopistą Rembrandta. W niektórych przypadkach tylko drobne elementy kompozycyjne pozostają dla obu artystów wspólne. Przykładowo, w akwaforcie przedstawiającejPokłon pasterzy w Betlejem można dostrzec analogie do Rembrandtowskiej ryciny Pokłon pasterzy z latarnią wykonanej około 1652 r. W obu dziełach jedynym źródłem światła w ciemnym wnętrzu stajenki jest lampa, z którą pochyla się nad Dzieciątkiem jeden z pasterzy. Opracowanie kompozycji musiało zająć Norblinowi niemało czasu, na co wskazuje sześć zachowanych stanów grafiki. W trakcie pracy artysta zrezygnował z części przedstawionych postaci, najpierw wycierając je, a ostatecznie przycinając płytę. W efekciePokłon pasterzy zamiast bogatą w szczegóły, gwarną sceną powitania Chrystusa w stajence, stał się niewielkich rozmiarów, intymnym przedstawieniem, w którym obok postaci Dzieciątka, głównym bohaterem jest światło. Zastosowanie w rycinie zróżnicowanych efektów światłocieniowych i uzyskanie jak najbardziej malarskiego charakteru było, jak się zdaje, celem nadrzędnym podjętych przez artystę twórczych wysiłków.
Zuzanna i starcy
Sygnowana i datowana na kompozycji: Norblin fec. 1776
Akwaforta, akwatinta, sucha igła, 16,9 x 22,4 cm
Katalogi: Hillemacher 3, Smolik 3, Franke 6
Siedem stanów
Pokłon pasterzy w Betlejem
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, sucha igła, rylec, 8 x 10,3 cm
Katalogi: Hillemacher 4, Smolik 68, Franke 7
Sześć stanów
Święta Rodzina
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, sucha igła, 12,3 x 9,7 cm (owal)
Katalogi: Hillemacher 6, Smolik 69, Franke 9
Dwa stany
Wskrzeszenie Łazarza większe
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, sucha igła, 18,5 x 16,5 cm
Katalogi: Hillemacher 7, Smolik 70, Franke 10
Pięć stanów
Wskrzeszenie Łazarza mniejsze
Sygnowana i datowana na kompozycji: N. f. 1784 i pod kompozycją: Norblin fecit 1789
Akwaforta, 17,2 x 12,2 cm
Katalogi: Hillemacher 8, Smolik 63, Franke 11
Dwa stany
Kazanie św. Jana Chrzciciela
Sygnowana i datowana na kompozycji: N. f. 1808 d'après Rembrandt
Akwaforta, 50,2 x 63,5 cm
Katalogi: Hillemacher 5, Smolik 64, Franke 8
Ecce homo
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, sucha igła, 36,9 x 40,8 cm
Katalogi: Hillemacher 9, Smolik 71, Franke 12
Dwa stany
Sceny historyczne i legendarne
W graficznej spuściźnie Norblina odnajdujemy jedynie pięć kompozycji o tematyce historycznej lub legendarnej. Choć jedna z nich nie jest datowana, należy przypuszczać, że wszystkie powstały na początku pobytu artysty w Polscew latach 1774-1777. Norblin wówczas chętnie posiłkował się wzorcami malarskimi i graficznymi, nad kompozycjami pracował długo i wykonywał wiele odbitek próbnych, starając się przede wszystkim operować malarską plamą, zamiast typową dla akwaforty kreską.
Do tej grupy należą dwie, zaczęte jeszcze we Francji, ryciny – Wynalazek sztuki rysunku oraz Aleksander Wielki w pracowni Apellesa. Fascynacja sztuką Rembrandta objawia się w nich w pełni, dystansując wcześniejsze Norblinowskie próby rytownicze. Wynalazek sztuki rysunku jest ilustracją antycznej legendy, zaczerpniętej z Historii naturalnej Pliniusza Starszego. Opowiada o Korze, córce artysty Dibutadesa, która jako pierwsza wykonała rysunek, odrysowując na murze cień rzucony przez profil kochanka. Historia, w której światło odgrywa kluczową rolę, była wprost idealnym pretekstem do zastosowania w rycinie całego wachlarza luministycznych rozwiązań. W kolejnych stanach Norblin zmieniał natężenie światła i cieniaw poszczególnych partiach kompozycji, analizując uzyskiwany dzięki temu odmienny nastrój i ekspresję dzieła. Malarski charakter pracy może wskazywać, że za wzór posłużyło tu płótno, którego współcześnie nie znamy. Z koleiAleksander Wielki w pracowni Apellesa naśladuje obraz Christiana Wilhelma Ernsta Dietricha (1712-1774). Po przyjeździe do Polski Norblin opatrzył rycinę dedykacją i podarował swojemu nowemu mecenasowi – księciu Adamowi Kazimierzowi Czartoryskiemu, zapewne próbując w ten sposób utrafić w gust przyszłego pracodawcy. Praca należy do najlepszych technicznie dzieł artysty.
Kolejne dwie ryciny ilustrujące legendarne dzieje Słowian – Pierwszy Piast i Powołanie Przemyśla na króla czeskiego nawiązują do typu popularnych w Polsce doby Oświecenia przypowiastek historyczno-moralizatorskich, w których największe znaczenie miała nie wierność faktom, a wydźwięk edukacyjny. Charakterystyczna dowolność w traktowaniu realiów spowodowała, że w obu dziełach siedemnastowieczne kostiumy holenderskie i ubiory orientalne zostały swobodnie zestawione z elementami strojów polskich.
Rycina ukazująca pierwszego władcę czeskiego jest ilustracją legendy, opowiadającej o wysłannikach królowej Libuszy, którzy wśród chłopów mieli odnaleźć swojego króla, spożywającego posiłek na metalowym stole. Kompozycyjnie praca wykazuje wiele podobieństw z ryciną Dietricha Chrzest eunucha królowej Kandaki, powtarzającą scenę z obrazu Rembrandta. W kompozycjiPierwszy Piast, artysta przedstawił grupę dostojników ofiarujących koronę Polski mężczyźnie wyciągającemu wodę ze studni. Nieznana jest legenda, która w ten sposób tłumaczyłaby początek Państwa Polskiego. Scena jest więc dziełem inwencji twórczej Norblina, który powtórzył w niej własny obraz przechowywany w Muzeum XX Czartoryskich w Krakowie.
Rycina Aleksander Wielki przed Diogenesem, również powstała według własnego płótna Norblina znajdującego się w zbiorach Princeton University Art Museum. Przedstawia ona moment spotkania Aleksandra Macedońskiego z filozofemz Synopy, który rozkazuje władcy, by ten nie zasłaniał mu słońca. Autor ukazał wydarzenie na tle fantastycznej architektury, a bohaterów ubrał w kostiumy, którym bliżej do strojów holenderskich z XVII w. niż antycznych. Także w tej rycinie zainteresowanie artysty skupiło się przede wszystkim na grze światła i cienia, która tak fascynowała Norblina w dziełach Rembrandta.
Aleksander Wielki przed Diogenesem
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, sucha igła, 24,3 x 17,9 cm
Katalogi: Hillemacher 10, Smolik 72, Franke 13
Sześć stanów
Aleksander Wielki w pracowni Apellesa
Sygnowana i datowana na kompozycji: D1733, Norblin fecit 1774 i pod kompozycją: Peint par Dietricy, Gravé à Varsovie par Norblin
Akwaforta, akwatinta, sucha igła, rylec, 25,7 x 35,1 cm
Katalogi: Hillemacher 11, Smolik 72, Franke 14
Dziewięć stanów
Powołanie Przemyśla na króla czeskiego
Sygnowana i datowana u dołu po lewej stronie: Norblin fecit 1777 à Wolssin Lithuanie
Akwaforta, sucha igła, rylec, 41,4 x 29,9 cm
Katalogi: Hillemacher 12, Smolik 7, Franke 15
Cztery stany
Pierwszy Piast
Sygnowana i datowana w lewym dolnym rogu: Norblin f 1776
Akwaforta, 8,8 x 7,1 cm
Katalogi: Hillemacher 13, Smolik 4, Franke 16
Trzy stany
Wynalazek sztuki rysunku
Sygnowana i datowana u dołu: P. Norblin f. 1775
Akwaforta, sucha igła, 20,5 x 15,6 cm
Katalogi: Hillemacher 15, Smolik 2, Franke 18
Siedem stanów
Sceny we wnętrzach
Sceny we wnętrzach stanowią w œuvre graficznym Norblina niezwykle spójną stylistycznie grupę. Prawdopodobnie artysta pracował nad nią jeszcze w latach 70. XVIII w. Ryciny przedstawiają ciemne wnętrza, skąpo oświetlone świecą lub lampą, w których widać skupione postacie lub kameralne sceny. Ludzkie sylwetki i przedmioty wynurzające się z mroku dzięki nikłemu, punktowemu światłu, tworzą niepowtarzalną atmosferę intymności i tajemniczości, tak często spotykaną w twórczości Rembrandta, dzięki której zaprezentowane sceny stają się jakby odrealnione.
Artysta wkładał wiele wysiłku w budowanie tych kompozycji w sposób typowy dla malarstwa – przy pomocy plam i światłocienia, a nie linii i kresek, które są charakterystycznymi środkami stosowanych przez niego technik graficznych – akwaforty, suchej igły i rylca. Zapewne powodem tych zabiegów było wzorowanie większości kompozycji graficznych na obrazach olejnych. W niektórych przypadkach były to prace uznawane w XVIII w. za dzieła Rembrandta. Wykonany w 1781 r.Starzec piszący odtwarza płótno autorstwa Jana Lievensa (1607-1674), przechowywane na Zamku Królewskim na Wawelu w Krakowie. Z kolei niedatowany Zamyślony jest oparty na grafice lub obrazie Ferdinanda Bola (1616-1680) Astrologz National Gellery w Londynie. Prace obydwu związanych z Rembrandtem artystów były w przeszłości często mylnie przypisywane Mistrzowi z Lejdy.
Wzorem dla kompozycji graficznych były dla Norblina często jego własne prace. Pożegnanie oparte jest na niedatowanym obrazie olejnym przechowywanym obecnie w Muzeum Narodowym w Poznaniu, Zaczytana – na rysunku z 1779 r.z Albumu Gołuchowskiego (Muzeum Narodowe w Warszawie), a Małyfilozof – na zaginionym płótnie, uznawanym za najlepiej utrzymaną w stylu malarstwa holenderskiego pracę artysty.
Prac tych nie należy jednak traktować jako grafik interpretacyjnych. Norblin nie rytował lustrzanego odbicia kompozycji, co było regułą w przypadku reprodukcji dzieł malarstwa. Odtwarzał kompozycje z dość dużą swobodą, a jego uwaga skupiona była na kwestiach technicznych i uzyskaniu efektów jak najbardziej zbliżonych do malarskich oryginałów. Powielając własne prace olejne w technikach graficznych, czasem modyfikował, poprawiał kompozycje, wprowadzając pewne zmiany, jak choćby w przypadkuMałego filozofa. Tylko pierwszy stan tej akwaforty jest wiernym odtworzeniem obrazu znanego z reprodukcji. W kolejnych artysta zastosował zupełnie inne kadrowanie, coraz bardziej przycinając płytę.
Starzec piszący
Sygnowana i datowana wzdłuż prawej krawędzi: Norblin fecit 1781 à Varsovie
Akwaforta, sucha igła, 24 x 21,9 cm
Katalogi: Hillemacher 14, Smolik 58, Franke 17
Trzy stany
Pożegnanie
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, rylec, 12,7 x 9,4 cm
Katalogi: Hillemacher 16, Smolik 73, Franke 19
Pięć stanów
Zaczytana
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 10,9 x 8,1 cm
Katalogi: Hillemacher 17, Smolik 74, Franke 20
Mały filozof
Sygnowana i datowana w stanie II. u góry: Norblin fecit 1776
Akwaforta, sucha igła, 7,7 x 8,8 cm
Katalogi: Hillemacher 18, Smolik 75, Franke 21
Trzy stany
Rysownik
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 7,2 x 8,4 cm
Katalogi: Hillemacher 19, Smolik 76, Franke 22
Cztery stany
Chory drwal
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 7,2 x 5,5 cm
Katalogi: Hillemacher 20, Smolik 77, Franke 23
Dwa stany
Zamyślony
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 5,7 x 4,5 cm
Katalogi: Hillemacher 22, Smolik 78, Franke 25
Kronikarz
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 2,6 x 2,2 cm
Katalogi: Hillemacher 23, Smolik 79, Franke 26
Studia portretowe i portrety
Studia portretowe i portrety to obszerna część graficznego œuvre Norblina. Niektóre kompozycje inspirowane są twórczością Rembrandta – portrety Żydów czy sugestywne wizerunki starców z lat 80.XVIII w. Wiele rycin przedstawia anonimowe postacie, przypadkowo napotkane osoby, które zwróciły uwagę artysty charakterystyczną fizjonomią lub mimiką. Różnorodność zaobserwowanych typów jest zaskakująca. Wizerunki mężczyzn w różnym wieku to istny katalog typów urody, fryzur i nakryć głowy: łysiny, zwichrowane czupryny i podgolone głowy, wąsy sumiaste i podkręcone, brody długie i puszyste oraz krótkie i kędzierzawe, na głowach futrzane bonety i kołpaki, konfederatki i orientalne, zdobione turbany. Widzimy tu zarówno zamożną szlachtę (Głowa męska w zawojuz fontaziem, z 1784 r.), jak i wizerunki przedstawicieli uboższych warstw społecznych (Głowa męska z zadartym nosem i szczeciniastym wąsemz 1778 r.). Pojawiają się ukazani w pełni majestatu duchowni (Popiersie dostojnika kościelnegoz 1784 r.)i mnisiw karykaturalnym ujęciu (Głowa mnichaz 1787 r.). Uwagę zwraca również portret zawadiackiego Kozaka z 1787 r. oraz popiersie nieznanego mężczyzny w futrzanej czapie, ze względu na pewne podobieństwo do króla, znane jako Tzw. Portret króla Jana III Sobieskiego.
Obok tych przedstawień wyróżnić można dwa portrety: Portret żony i rycinę Mazeppa aetat. 70. Swoją pierwszą towarzyszkę życia, Marię z domu Tokarską (zm. 1787), Norblin przedstawił w ostatnim roku jej życia. Wybrał realistyczną konwencję, ukazując kobietę w modnym uczesaniu, z narzuconym na ramiona szalem. Absolutnym przeciwieństwem dla tej ryciny jest portret siedemdziesięcioletniego Mazepy. Na rycinie Norblin uwiecznił żydowskiego dzierżawcę, znanego w dobrach Czartoryskich pod tym przydomkiem. Wydaje się, że odbitka z pierwszego stanu jest dość wiernym jego portretem. W kolejnych etapach pracy nad grafiką, Norblin „przebrał” mężczyznę w fantastyczny strój, podobnie jak to często czynił Rembrandt. Jedynie twarz mężczyzny pozostawił niezmienioną i naturalną.
Portret żony
Sygnowana i datowana: 1787 N. f.
Akwaforta, sucha igła, 6,2 x 4,7 cm
Katalogi: Hillemacher 42, Smolik 52, Franke 3
Trzy stany
Mazeppa aetat. 70
Sygnowana i datowana w stanach III.-V., w lewym górnym rogu: Norblin fc. 1775
Akwaforta, sucha igła, rylec, 9,1 x 8,5 cm
Katalogi: Hillemacher 65, Smolik 67, Franke 5
Sześć stanów
Głowa kobieca w zawoju
Sygnowana i datowana u dołu:Norblin 1778
Akwaforta, śr. 3,4 cm
Katalogi: Hillemacher 43, Smolik 15, Franke 45
Głowa młodej kobiety
Sygnowana i datowana u dołu: N. f. 1776
Akwaforta, 2,8 x 2,2 cm
Katalogi: Hillemacher 44, Smolik 6, Franke 46
Dwa stany
Głowa młodej kobiety
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 2,6 x 2,3 cm
Katalogi: Hillemacher 45, Smolik 84, Franke 47
Dwa stany
Popiersie mężczyzny
Niesygnowana, datowana w górnym lewym rogu: 1784
Akwaforta, sucha igła, 6,1 x 4,3 cm
Katalogi: Hillemacher 46, Smolik 46, Franke 48
Dwa stany
Głowa starca piszącego
Sygnowana i datowana na hafcie rękawa szaty: Norblin fecit 1781
Akwaforta, sucha igła, 5,4 x 4,4 cm
Katalogi: Hillemacher 47, Smolik 41, Franke 49
Dwa stany
Popiersie starej kobiety w szerokim czepcu
Sygnowana i datowana po lewej stronie:Norblin f. 1787
Akwaforta, sucha igła, 5,7 x 4,4 cm
Katalogi: Hillemacher 48, Smolik 58, Franke 50
Dwa stany
Popiersie dostojnika kościelnego
Niesygnowana, datowana na kartce papieru trzymanej przez dostojnika: 1784
Akwaforta, sucha igła, 5,9 x 4,9 cm
Katalogi: Hillemacher 49, Smolik 47, Franke 51
Dwa stany
Głowa męska
Niesygnowana, datowana u góry: 1779
Akwaforta, sucha igła, 3,8 x 4,3 cm
Katalogi: Hillemacher 50, Smolik 26, Franke 52
Trzy stany
Rycina wzorowana jest na akwaforcie Rembrandta Popiersie starca.
Popiersie mężczyzny
Sygnowana i datowana po prawej stronie: Nb 1780
Akwaforta, rylec, 3,4 x 2,8 cm
Katalogi: Hillemacher 51, Smolik 34, Franke 53
Dwa stany
Głowa mnicha
Sygnowana u góry po lewej: N. f. i datowana po prawej: 1787
Akwaforta, sucha igła, 3,5 x 2,9 cm
Katalogi: Hillemacher 52, Smolik 59, Franke 54
Popiersie młodego mężczyzny
Niesygnowana, datowana w lewym górnym rogu: 1784
Sucha igła, 4,4 x 4,4 cm
Katalogi: Hillemacher 53, Smolik 48, Franke 55
Głowa męska w berecie z piórem
Niesygnowana, datowana: 1778
Akwaforta, 2,3 x 1,9 cm (owal)
Katalogi: Hillemacher 54, Smolik 16, Franke 56
Trzy stany
Głowa mężczyzny z kręconymi włosami
Sygnowana i datowana u dołu po lewej: N. 1778
Akwaforta, 2,3 x 2 cm (owal)
Katalogi: Hillemacher 55, Franke 57
Dwa stany
Popiersie starca
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 6,2 x 5,3 cm
Katalogi: Hillemacher 56, Smolik 85, Franke 58
Dwa stany
Głowa starszego mężczyzny
Sygnowana i datowana u góry po lewej: Norblin. f. 1787
Akwaforta, sucha igła, 7,4 x 6,1 cm
Katalogi: Hillemacher 57, Smolik 60, Franke 59
Dwa stany
Popiersie starego szlachcica
Sygnowana i datowana po prawej: N. 1780
Akwaforta, 4,5 x 3,9 cm
Katalogi: Hillemacher 58, Smolik 35, Franke 60
Dwa stany
Popiersie starego Żyda
Sygnowana i datowana u dołu po prawej: Nf. 1784
Akwaforta, 4,4 x 3,3 cm
Katalogi: Hillemacher 59, Smolik 49, Franke 61
Dwa stany
Rycina wykonana została na podstawie rysunku Rembrandta Tête d'homme âge, barbu et coiffé przechowywanego w Luwrze.
Głowa męska w zawoju z fontaziem
Niesygnowana, datowana w górnym prawym rogu stanu I.: 1784
Akwaforta, sucha igła, 5,8 x 4,7 cm
Katalogi: Hillemacher 60, Smolik 50, Franke 62
Trzy stany
Popiersie znakomitego szlachcica
Sygnowana i datowana w górnym lewym rogu: N. f. 1787
Akwaforta, sucha igła, 6,8 x 4,7 cm
Katalogi: Hillemacher 61, Smolik 61, Franke 63
Dwa stany
Rycina wykazuje podobieństwa do Portretu ojca Rembrandta (obraz olejny, Haga, kolekcja prywatna) i do postaci Saula z obrazu Dawid grający na harfie przed Saulem Salomona Konincka (Schwerin, Galeria).
Głowa męska w białym zawoju z perłami
Sygnowana i datowana po lewej: N. 177[7] lub 177[9]
Akwaforta, 3 x 2,7 cm
Katalogi: Hillemacher 62, Smolik 11, Franke 64
Trzy stany
Data na rycinie nie jest czytelna. Przecław Smolik odczytuje ją jako 1777 r., Frédéric Hillemacher jako 1779 r.
Głowa młodej kobiety o ciemnej cerze
Sygnowana i datowana po lewej: Nf. 1778
Akwaforta, 2,2 x 2 cm
Katalogi: Hillemacher 63, Smolik 17, Franke 65
Sygnowana i datowana: Norblin f. 1787
Akwaforta, sucha igła, 6,9 x 6 cm
Katalogi: Hillemacher 66, Smolik 62, Franke 66
Dwa stany
Uśmiechnięty Żyd
Sygnowana i datowana u góry: Nf. 1776 W.
Akwaforta, sucha igła, rylec, 3,8 x 2,7 cm
Katalogi: Hillemacher 67, Smolik 5, Franke 67
Trzy stany
Głowa szlachcica z bujną czarną brodą
Sygnowana i datowana u dołu po lewej: Nf. 1778
Akwaforta, 3,2 x 2,8 cm (owal)
Katalogi: Hillemacher 68, Smolik 18, Franke 68
Cztery stany
Głowa szlachcica w konfederatce
Niesygnowana, niedatowana
Sucha igła, rylec, 3,6 x 2 cm
Katalogi: Hillemacher 69, Smolik 86, Franke 69
Głowa męska z krzaczastymi brwiami i wąsami
Sygnowana i datowana u góry po prawej: Nf. 178[...]
Sucha igła, rylec, 2,6 x 2 cm
Katalogi: Hillemacher 70, Smolik 36, Franke 70
Popiersie szlachcica w czapce futrzanej
Sygnowana w stanie I., w lewym górnym rogu: No i datowana w stanie II. po prawej stronie: 1778
Akwaforta, 2,5 x 2,1 cm
Katalogi: Hillemacher 71, Smolik 19, Franke 71
Dwa stany
Popiersie mężczyzny w kołpaku z piórem
Sygnowana i datowana po lewej stronie: JNf. 1778
Akwaforta, 2,8 x 2,4 cm (owal)
Katalogi: Hillemacher 72, Smolik 20, Franke 72
Trzy stany
Głowa szlachcica w kołpaku
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 2,6 x 2,2 cm (owal)
Katalogi: Hillemacher 73, Smolik 87, Franke 73
Trzy stany
Głowa męska z zadartym nosem i szczeciniastym wąsem
Sygnowana i datowana u góry po lewej: N. f. 1778 W.
Akwaforta, 2,6 x 2,2 cm
Katalogi: Hillemacher 74, Sm olik 21, Franke 74
Dwa stany
Głowa szlachcica z podgoloną czupryną
Sygnowana i datowana po lewej stronie: N.1778
Akwaforta, 2,6 x 2,2 cm (owal)
Katalogi: Hillemacher 75, Smolik 22, Franke 75
Trzy stany
Popiersie mężczyzny w białej czapce
Niesygnowana, niedatowana
Sucha igła, 2,7 x 1,7 cm (owal)
Katalogi: Hillemacher 76, Smolik 88, Franke 76
Typy polskie
Seria piętnastu miniaturowych rycin, inspirowanych otaczającymi Norblina polskimi realiami, powstawała równolegle do większych prac graficznych. Dużym kompozycjom artysta poświęcał wiele czasu, wykonując większość z nichw kilku stanach. Typy polskie powstawały szybko, najczęściej w jednym stanie. Mają one charakter chwytanych na gorąco szkiców graficznych. Są efektem świeżego spojrzenia rzuconego na bogactwo polskiej rzeczywistości przez cudzoziemca, któremu bliskie było realistyczne podejście. Zasadnicza część tych przedstawień datowana jest przez artystę na lata 1778-1781, lecz stylistyczna jednorodność tej grupy rycin pozwala sądzić, że również pozostałe, niedatowane prace, pochodzą z tego samego okresu.
Przegląd otwiera najwcześniejsza w tej kategorii rycina Pastuszek, którą artysta wykonał w latach 1776-1777. Opracowana w aż pięciu stanach, jest spośród tu wymienionych najbardziej szczegółową i najlepiej wykończoną kompozycją. Kolejne przedstawienia w tej serii ukazane są już w sposób linearny i bardziej skrótowy, sprawiając wrażenie w pośpiechu sporządzonej wizualnej notatki. Mimo niezwykle oszczędnych środków wyrazu, artyście udało się trafnie scharakteryzować przedstawionych bohaterów. Szkicowa kreska pozwoliła grafikowi odtworzyć wrażenie ruchu i nadała postaciom wiele naturalności. Ten pokaźnych rozmiarów zbiór stanowić może bogate źródło informacji o mieszkańcach ówczesnej Rzeczypospolitej. Odnajdziemy w nim zarówno chłopów, jak i szlachciców, wędrownych sprzedawców i duchownych, a wszystkichw charakterystycznych dla tego okresu strojach.
Pastuszek
Sygnowana i datowana: N. 1777
Akwaforta, sucha igła, 5,3 x 2,6 cm
Katalogi: Hillemacher 79, Smolik 10, Franke 79
Pięć stanów
Żydówka w fartuchu
Sygnowana po lewej stronie: N. f. i datowana po prawej: 1780
Akwaforta, sucha igła, 4,2 x 1,9 cm
Katalogi: Hillemacher 80, Smolik 37, Franke 80
Dwa stany
Pastuch z kijem
Sygnowana i datowana po lewej stronie: Norbl. 1778
Akwaforta, 4,3 x 2,5 cm
Katalogi: Hillemacher 81, Smolik 24, Franke 81
Dwa stany
Poufna rozmowa
Sygnowana i datowana w dolnym lewym rogu: Nf. 1779
Akwaforta, sucha igła, 3,7 x 1,9 cm
Katalogi: Hillemacher 82, Smolik 27, Franke 82
Chłop okryty płachtą
Niesygnowana, niedatowana
Sucha igła, 2,9 x 2,2 cm
Katalogi: Hillemacher 84, Smolik 90, Franke 84
Dwa stany
Kapłan z krzyżem
Niesygnowana, niedatowana Sucha igła, 1,5 x 1,2 cm Katalogi: Hillemacher 93, Smolik 94, Franke 93
Młody szlachcic w kołpaku z piórkiem
Niesygnowana, niedatowana Sucha igła, 1,5 x 1,2 cm Katalogi: Hillemacher 93, Smolik 94, Franke 93
Szlachcic w szubie
Sygnowana i datowana u dołu po prawej: N. f. 1779 Akwaforta, 2,8 x 1,5 cm Katalogi: Hillemacher 86, Smolik 30, Franke 86
Wędrowny przekupień drjakwi
Niesygnowana, datowana po lewej stronie: 1781 Akwaforta, 2,9 x 1,9 cm (owal) Katalogi: Hillemacher 87, Smolik 42, Franke 87
Mężczyzna w białym kitlu
Sygnowana i datowana w lewym dolnym rogu: N. 1779 Sucha igła, 2,7 x 1,6 cm Katalogi: Hillemacher 88, Smolik 31, Franke 88
Mężczyzna w dolmanie
Niesygnowana, niedatowana Sucha igła, 2,4 x 1,9 cm (owal) Katalogi: Hillemacher 89, Smolik 91, Franke 89
Mężczyzna w szubie
Sygnowana u dołu po lewej stronie: N., niedatowana Akwaforta, 1,9 x 1,3 cm Katalogi: Hillemacher 90, Smolik 92, Franke 90
Kobieta w krótkim futerku
Sygnowana i datowana w górnym lewym rogu: N. 1779 Akwaforta, 2 x 1,3 cm Katalogi: Hillemacher 91, Smolik 32, Franke 91
Mężczyzna w kołpaku z piórem
Niesygnowana, niedatowana Sucha igła, 1,7 x 1,2 cm Katalogi: Hillemacher 92, Smolik 93, Franke 92
Chłopiec w czapce z piórkiem
Niesygnowana, niedatowana
Sucha igła, 2,9 x 2,2 cm
Katalogi: Hillemacher 84, Smolik 90, Franke 84
Wędrowni muzykanci, sprzedawcy, żebracy
Przedstawienia wędrownych sprzedawców, muzykantów i żebraków są kolejnym przykładem Norblinowskiej fascynacji twórczością Rembrandta. Dziesięć rycin ukazujących typy uliczne powstało w latach 80.XVIII w. Mają one większe rozmiary niż te przedstawiające typy polskie, ale w obu przypadkach autor operuje podobną, wijącą się kreską, a nie malarską plamą znaną z wczesnych rycin. Artysta zrezygnował tu równieżze stosowania efektów luministycznych, ograniczając się do ukazania sylwetek bohaterów na jasnym, neutralnym tle. Pracując nad tymi rycinami, Norblin wykonywał najwyżej dwa stany, a niekiedy zadowalał go już pierwszy uzyskany efekt.
Do większości przedstawień zachowały się rysunki przygotowawcze. W kolekcji Bibliothèque nationale de France można odnaleźć szkice ołówkiem i tuszem do Żebraka Ii Żebraka II, Żebraczki, Żebraka z psemi Pary żebraków. Muzeum Narodowe w Warszawie posiada rysunek Sprzedawca trucizny na szczury wykonany ołówkiem i sepiąw 1776 r., który w grafice odtworzony został jako Przekupień trucizny na szczury mniejszy. Zaś w Muzeum XX Czartoryskich w Krakowie znajduje się niedatowany rysunek sepią, przedstawiający znanego w ówczesnej Warszawie włóczęgę, Orlandiniego, w takiej samej pozie jak na rycinie.
Wizerunki typów ulicznych wykonanych przez Norblina inspirowane są bezpośrednio dziełami Rembrandta, jak choćby rycina Żebrak z psem, nawiązująca do Żebraka siedzącego na skarpie Rembrandta z 1630 r., lecz bywają również wzorowane na pracach jego naśladowców. Przekupień trucizny na szczury większy z 1781 r. powtarza (z drobnymi odstępstwami) kompozycję Christiana Wilhelma Ernsta Dietricha (1712-1774) z 1757 r.o tej samej tematyce. Norblin czerpał z prac Rembrandta i rembrandtystów nie tylko wzory ikonograficzne. Przede wszystkim starał się naśladować stosowane w ich dziełach rozwiązania techniczne i stylistyczne. Już w 1848 roku Frédéric Hillemacher, we wstępie do pierwszego wydanego katalogu rycin Norblina, zauważył uparte i uwieńczone sukcesem dążenie artysty do odkrycia tajemnic warsztatu Mistrza.
Orlandini
Sygnowana i datowana u góry po lewej: No. f. 1787
Akwaforta, sucha igła, 8,2 x 7 cm
Katalogi: Hillemacher 24, Smolik 53, Franke 27
Przekupień trucizny na szczury większy
Sygnowana i datowana u góry po lewej: N f 1781
Akwaforta, sucha igła, 10,8 x 5,6 cm
Katalogi: Hillemacher 25, Smolik 39, Franke 28
Dwa stany
Przekupień trucizny na szczury mniejszy
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, sucha igła, 9,3 x 3,5 cm
Katalogi: Hillemacher 26, Smolik 80, Franke 29
Kobziarz większy
Sygnowana i datowana w lewym górnym rogu: Norblin fecit Varsovie 1787
Akwaforta, sucha igła, 8,1 x 5,6 cm
Katalogi: Hillemacher 27, Smolik 44, Franke 30
Dwa stany
Kobziarz mniejszy
Sygnowana i datowana w górnym lewym rogu: N. f. 1781
Akwaforta, 4,3 x 3,1 cm
Katalogi: Hillemacher 28, Smolik 40, Franke 31
Dwa stany
Żebrak I
Sygnowana i datowana u góry po prawej: N. f. 1787
Akwaforta, 8,2 x 5,3 cm
Katalogi: Hillemacher 32, Smolik 54, Franke 34
Dwa stany
Żebrak II
Sygnowana i datowana u dołu po lewej: Norblin f. 1787
Akwaforta, sucha igła, 10,6 x 7,1 cm
Katalogi: Hillemacher 33, Smolik 55, Franke 35
Dwa stany
Żebraczka
Sygnowana i datowana u góry po lewej: N. f. 1787
Akwaforta, 6,7 x 5,3 cm
Katalogi: Hillemacher 34, Smolik 56, Franke 36
Dwa stany
Żebrak z psem
Sygnowana i datowana po lewej stronie: Norblin f. 1787
Akwaforta, sucha igła, 9,5 x 7,3 cm
Katalogi: Hillemacher 35, Smolik 57, Franke 37
Dwa stany
Para żebraków
Sygnowana i datowana: Norblin f. 1784
Akwaforta, sucha igła, 5,7 x 4,6 cm
Katalogi: Hillemacher 36, Smolik 45, Franke 38
Varia
Pustelnik
Sygnowana i datowana w górnym lewym rogu: N.f. 1780
Akwaforta, 4 x 2,4 cm
Katalogi: Hillemacher 29, Smolik 33, Franke 32
Walka
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 4,8 x 10 cm
Katalogi: Hillemacher 30
Herb Radziwiłłów
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 9,6 x 8,2 cm
Katalogi: Hillemacher 31, Smolik 81, Franke 33
Prace sprzed przyjazdu do Polski
Zapewne tuż po 1760 roku Norblin wstąpił na naukę do warsztatu Jacquesa-Philippe’a Caresme’a (1734-1796). To we współpracy z nim powstała pierwsza znana akwaforta Norblina. Obaj twórcy byli odpowiedzialni za ilustracje do książki opatów Jean-Gabriela Petit de Montempuis (1676-1763) i Claude Pierre Goujeta (1697-1767) Supplément aux Mémoires de Sully. Caresme zaprojektował frontyspis i winietę, Norblin wykonał jedyną ilustrację w tekście tzw. Piramidę. Przedstawia ona pomnik stojący w Paryżu na przełomie XVI i XVII wieku, upamiętniający „zbrodnie” jezuitów. Pod względem artystycznym praca Norblina nie wyróżnia się niczym szczególnym: jest to linearny rysunek utrwalony na płycie akwafortowej, a następnie wydrukowany. Jego treść włącza Norblina w krąg artystów zaangażowanych w ideową walkę z zakonem jezuitów, intensywną we Francji w latach 60.
Podobna w charakterze jest kolejna akwaforta Norblina – Balet w Rzymie. Jest to karykatura wymierzona przeciw generałowi jezuitów, Lorenzo Ricciemu. Praca ta również jest nieskomplikowana pod względem technicznym i zupełnie nie zapowiada rycin z dojrzałego okresu twórczości o bogatych efektach światłocieniowych.
Balet w Rzymie
Sygnowana i datowana w lewym dolnym rogu: Norblin sculpsit 1763 / Demontalais Inv. 1763
Inskrypcja na kompozycji: Representation et Décoration d’un balet éxecuté à Rome sous les yeux du General Ricci [...]
Akwaforta, 22,4 x 14,7 cm (odbitka obcięta)
Piramida
Sygnowana i datowana na dole: Norblin del et scul 1762
Inskrypcja pod kompozycją: Pyramide. Érigée l’An 1595 vis a vis la grande Porte du Palais à Paris, en mémoire des divers attentats des Jésuites contre la personne sacrée de nos Rois [...]
Akwaforta, 15,5 x 10,3 cm
Ilustracja do: Supplément aux "Mémoires de Sully". Nouvelle édition, considérablement augmentée. par les abbés Petit de Montempuis et Goujet, Amsterdam 1762, s. 235.
Prace o wątpliwym autorstwie
Wojownik
Niesygnowana, niedatowana
Akwaforta, 10 x 5,5 cm (odbitka obcięta)